Հարցազրույց Արաքսյա Մուշեղյանի հետ

Արաքսյա Մուշեղյան “Ջազը և Գյումրին” նախագծի մասին այսօր խոսում են արդեն Հայաստանի սահմաններից դուրս: Համերգաշարի մասին իր կարծիքն է հայտնել նաև կոմպոզիտոր, երաժշտական պրոդյուսեր Արաքսյա Մուշեղյանը: Վերջինս գտնում է, որ նախագիծը Գյումրիի համար բավական օրինաչափ երևույթ է, քանի որ արդեն երկար տարիներ ջազը համարվում է հայկական երաժշտական կյանքի անբաժանելի մասնիկը:

Լ.Մ.- Համարձակություն չէ, արդյոք, Գյումրիի նման փոքր և սոցիալապես անապահով քաղաքում նման նախագծի իրականացումը` հաշվի առնելով վերջինիս պարբերական և տևական բնույթը: Ինչի մասին կարող է վկայել տվյալ դեպքում համերգաշարի հաջողված լինելը:
Արաքսյա Մուշեղյան- Սա միայն մի բան է նշանակում. Բացի ամենօրյա մարդկային պահանջներից գոյություն ունի նաև մարդկային հոգու աճելու և զարգանալու պահաջը: Ամեն երաժշտություն ունի իր տեղը, ժամանակը և հանդիսատեսը: Ջազով զբաղվող երաժիշտները անում են դա, որովհետև, իմ կարծիքով, պարզապես դա չեն կարող չանել: Եվ մենք գիտենք, որ երաժշտությունը, հատկապես լավ երաժշտությունը, կարող է դիպչել հոգու ամենանուրբ լարերին:

Լ.Մ.— Տարբեր ժամանակահատվածներում ջազն ունեցել է իր որոշակի և հավատարիմ լսարանը: Ձեր կարծիքով այսօր կարող ենք առանձնացնել որոշակի տարիքային կամ սոցիալական այլ խումբ, ով առավել հետաքրքրված է այս երաժշտարվեստով:
Արաքսյա Մուշեղյան- Ինձ թվում է, որ ջազի լսարանը տարիք չունի և հաշվի չի առնում մարդու սոցիալական վիճակը: Երևի կարելի է ասել, որ այս երաժշտություն լսողը պիտի ունենա երաժշտական ճաշակ:

Լ.Մ.- Իսկ ինչպես է ձևավորվում այդ ճաշակը: Հաճախ լսում ենք ( նաև` ասում) `» Հասարակությունն անճաշակ է», « Ինչ պահանջում է լսարանը, այն էլ հրամցնում ենք»: Ստացվում է` մեր հարուստ մշակույթ ունեցող ժողովուրդը անգամ ի վիճակի չէ տարբերել լավն ու վատը: Արդյոք դա այդպես է:
Արաքսյա Մուշեղյան- Այսօրվա «վատ ճաշակ” հասկացությունը միայն մեզ մոտ չի: Ամենուրեք խոսում են երաժշտության որակի անկման մասին, որովհետև երաժշտությունը հասարակական կյանքի ամենավառ արտահայտչամիջոցն է: Երաժշտություն ստեղծողն էլ է մարդ, և նրա հոգեվիճակն ու ապրումներն անմիջականորեն արտացոլվում են իր ստեղծագործության մեջ, որը նա հետո փոխանցում է ժողովրդին: Այսօրվա երաժշտությունն արտահայտում է այսօրվա օրը: Ինչ վերաբերում է ճաշակին, երաժիշտը չպիտի ընկնի պահանջարկի հետևից և հրամցնի այն, ինչ ուզում է հանդիսատեսը: Նրան պետք է կրթել լավ երաժշտությամբ, որի համար էլ անհրաժեշտ են որակով մասնագետներ: Ցավոք, նման մասնագետների պակաս մենք այսօր ունենք:

Լ.Մ.- Ինչպիսի ազդեցություն կարող է ունենալ , օրինակ, «Ջազը և Գյումրին նախագիծը տեղի այն երիտասարդ երաժիշտների վրա, ովքեր սկսում են իրենց առաջին քայլերը:
Արաքսյա Մուշեղյան— Այս նախագիծը տեղի երիտասարդ երաժիշտների համար լավ հնարավորություն է, և որքան շատ լինեն նման նախագծերը, այնքան շատ կլինի ԼԱՎ ճաշակը: Իսկ «Ջազը և Գյումրին» նախագծի նոր համերգաշրջանի հետ կապված Շուշան Պետրոսյանին մաղթում եմ լավ համերգ, գյումրեցիներին էլ լավ տպավորություններ:

Լիլիթ Մակարյան

Հարցազրույց Արման Մարգարյանի հետ

Արման ՄարգարյանԼ.Մ.— Արման, Ձեր տպավորությունը, երբ առաջին անգամ իմացաք “Ջազը և Գյումրին” նախագծի մասին: Տարօրինակ էր, զարմանալի, թե օրինաչափ Գյումրիում նման նախագծի իրականացումը:

Արման Մարգարյան-Զարմանալի չէր, որովհետև գյումրեցիները միշտ առանձնացել են իրենց մեծ սիրով դեպի արվեստը: Ընդհանրապես ինձ համար ավելի զարմանալի է, երբ ին-որ ոչ լիարժեք և երաժշտության հետ կապ չունեցող “երաժշտական “ միջոցառումներ են կազմակերպվում, իսկ այս դեպքում ` ՈՐԱԿՅԱԼ երաժշտություն, բնականաբար, կենդանի հնչողությամբ: Ոչ թե զարմացրեց, այլ պարզապես շատ ուրախացրեց:

Լ.Մ.-Ինչպիսի ազդեցություն կարող է ունենալ նման նախագծերի իրականացումը հասարակության երաժշտական ճաշակի ձևավորման, երաժշտարվեստի այս ժանրի մասսայականացման տեսակետներից:

Արման Մարգարյան-Այսպիսի նախագծերը չեն կարող անհետևանք մնալ, բնականաբար, լավ երաժշտության պրոպագանդան բոլորիս գործն է: Շատ մեծ երաժիշտներ մանուկ հասակում ոգեշնչվել են այս կամ այն կատարողի համերգից և սկսել զբաղվել երաժշտությամբ: Դա շատ կարևոր է: Որքան շատ այսպիսի նախագծեր լինեն մեր երկրում, այնքան շատ լավ երաժիշտներ կունենանք ապագայում: Եթե մի հոգի էլ սկսի լուրջ զբաղվել երաժշտությամբ, համարեք, որ միսիան կատարված է:

Լ.Մ.-Որպես նմանատիպ նախագծերի կազմակերպման մեջ փորձ ունեցող անձնավորություն, ինչպես եք գնահատում կատարված աշխատանքները “Ջազը և Գյումրին” նախագծում:

Արման Մարգարյան-Մեծ ջանքեր, էներգիա և ժամանակ է պահանջվում կազմակերպելու համար այդպիսի նախագծեր: Ինքս դրանով զբաղվում եմ, լավ գիտեմ: Բնականաբար, ամենամեծ հաճույքն այն է, երբ համերգն անցել է շատ լավ, և մարդիկ գնացել են տուն նոր լիցքեր ստացած: Կարծում եմ, “Ջազը և Գյումրին” նախագիծը շատ ճիշտ կազմակերպված նախագիծ է:

Լ.Մ.-Մեր երրորդ համերգը Շուշան Պետրոսյան ջազ-երգչուհու մասնակցությամբ է: Գյումրեցիների մեծ մասը նրան այս ոճում չի ճանաչում: Այսպես ասենք, ինչ է ապասվում գյումրեցիներին երրորդ համերգի ժամանակ, ինչպիսին է Շուշան Պետրոսյան ջազ-երգչուհին ըստ Ձեզ:

Արման Մարգարյան-Կարծում եմ, Շուշան Պետրոսյանը Հայսատանի այն եզակի երգչուհիներից է, ում կարելի է, իրոք, անվանել Արվեստագետ: Անկեղծ ասած, չեմ եղել Շուշանի ջազային համերգներին, բայց տեսանյութեր տեսել եմ նրա համերգներից: Իմանալով նրա երաժշտական ճաշակը` կասկած չունեմ, որ գյումրեցիներն այդ օրը ներկա կգտնվեն իսկական ջազային տոնի, քանի որ Շուշանը շատ խորն է զգում այդ մշակույթը և յուրովի ներկայացնում:

Լիլիթ Մակարյան